Temel Nota Bilgisi #1
MÜZİK NEDİR?
Temel Nota Bilgisi, Duygularımızı, düşüncelerimizi veya olayları anlatmak amacıyla ölçülü ve düzenli seslerin sanat düşünceleri içerisinde ritm’li veya ritm’siz olarak bir araya getirme sanatıdır. Müziğin iki ana elemanının biri ses, diğeri ritm’dir.
Müzik ikiye ayrılır:
- Sözlü müzik (Vokal müzik): İnsan sesiyle ve müzik aletleriyle yapılan müziktir.
- Saz müziği ( Instrumental müzik): Yalnızca sazların çalması için yapılan müziktir.
Ses
Herhangi bir cisimden çıkan ses dalgalarının hava aracılığıyla kulağımıza ulaşmasına ses denir. İnsan kulağı 16 Hz-20 Khz Mhz arasındaki sesleri duyabilmektedir. Sesin özellikleri şöyle sıralanabilir:
- Sesin Yüksekliği: Seslerin tizliğini(inceliğini) ve pesliğini (kalınlığını) ifade eder.
- Sesin Tınısı: Sesin ayırt edilebilme özelliği olan rengi-kişiliğidir. örnek, insan sesi,keman sesi, piyano sesi
- Sesin şiddeti(Gürlük): Sesin kuvvetliliğini ve hafifliğini ifade eder.
- Sesin sürekliliği: Sesin zaman içindeki yayılımını ifade eder. Uzunluk ve kısalığını belirtir.
- Sesin Vurgusu: İfade ve yorum itibariyle seslerin vurgulanmasıdır.
Ritim
Seslerin belirli bir süre içerisinde ahenkli ve düzenli sıralanmasını sağlayan unsurdur.
Solfej
“okuma” anlamına gelir. Notaları adlarıyla, sesleriyle ve süreleriyle okumaya denir.
Bona
Sesleri sadece adları ve süreleriyle okumaya denir.
Vuruş
Bir müzik yapını okurken süreleri oranlayıp ölçülendirebilmek için uygulanan yönteme vuruş denir. Vuruş ölçü esas alınarak yapılır.El, ayak veya başka materyallerle uygulanabilir.
Porte (Dizek)
Birbirine paralel beş yatay çizgi ve dört eşit aralıktan oluşan nota yazmak için kullanılan şekle denir.
Aynı zamanda porte çizgileri dışına da nota yazılmaktadır. Ek çizgi dediğimiz çizgiler kullanılır. Enstrüman veya vokalin sesinin ince veya kalınlığına göre porte çizgisinin altına ve üstüne ek çizgiler eklenir.
Nota ve Değerleri
NOTA: Sesleri göstermeye ve okumaya yarayan özel işaretlere nota denir. Notalar seslerin alfabesidir. Bütün sesleri tanımlayan yedi nota vardır. Bu notaları şekilleriyle tanırız. Birlik notadan altmış dörtlük nota sürelerine kadar notalar vardır.
Notalar porte çizgisinin sırayla üzerine ve arasına yazılır.
Süresi en uzun olan birlik notadır ve dört vuruştur. Birlik nota her seferinde süresi ve vuruş sayısı ikiye bölünerek diğer değerleri oluşturur. Bu notalar süre olarak kendi isimlerini alırlar. Örneğin 2’lik nota 2 vuruştur, yani tınlama süresi 2 birim kadardır. Sayısal olarak da 2/4 bütünün yarısıdır (birlik nota). Birlik notadan iki tane ikilik, dört tane dörtlük, sekiz tane sekizlik elde edilir diyebiliriz.
Birlik Nota:
-İkilik Nota:
-Dörtlük nota:
-Sekizlik Nota:
Not: Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi, iki adet sekizlik nota yan yana gelirse yukarıdan iliştirilen bir çizgiyle birleştirilebilirler. Bu durum iki adetten daha fazla sekizlik notalar için de geçerlidir.
-Onaltılık Nota:
Not: Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi, iki adet onaltılık nota yan yana gelirse yukarıdan iliştirilen bir çizgiyle birleştirilebilirler. Bu durum iki adetten daha fazla sekizlik notalar için de geçerlidir. Örneğin yukarıdaki tabloda dört adet onaltılık nota birleştirilmiştir.
Sesiz (Es-Susmalar) Notalar
Müzikte sessiz süreler susma ile gösterilir ve işaretlenir. Türkçede “susma”, “susku” ve “es” gibi benzer kelimelerle de belirtilir. Sesli notalar gibi sessiz notalarda da yedi susma işareti vardır.
Sessiz (es) notalarda isminden de anlaşıldığı gibi müzik partisinde işaretlerin olduğu yerde ses kesilir (susuturulur). Bu işaretlerin dizek üzerinde gösterimi aşağıdaki gibidir
- Sitemizde Nota ve Türkü Sözü Aramak İçin Tıklayınız.